Categorie: B&B en omgeving

Våffeldagen ofwel wafeldag is een dag waarop de Zweden, echte zoetekauwen, wafels bakken voor hun familie/gezin.

Het grappige is dat de dag eigenlijk is ontstaan vanuit een verbastering van het woord ”Vårfrudagen” ofwel Jonkvrouwdag, de dag waarop Maria de boodschap kreeg dat ze het kindje Jezus zou gaan baren. De dag die in de christelijke religie de verkondiging aan Maria heet ofwel Maria boodschap. Tot aan de middeleeuwen was het zelfs het begin van het nieuwe jaar in diverse landen. In Engeland zelfs tot 1752.

In veel Zweedse dialecten werd “Vårfrudagen” verbasterd tot Vaffeldag en dat is weer een oude vorm van Våffla ofwel wafel. En zo werd Maria boodschap wafeldag ….. Bovenstaande kun je lezen in het leuke boek van Jan-Öjvind Swahn: “Svenska Traditioner” in het Zweeds, maar nu ook in het Engels (en Duits).

Een andere uitleg is dat de Zweden op 25 maart het begin van de lente vieren. Na een lange winter is er weer volop melk en verse eieren. En met het laatste restje meel bakken ze wafels en luiden daarmee het voorjaar in. Naast de wafels is er natuurlijk lekker sylt och vispgrädde ofwel jam en slagroom.

Als je het Bolmen eiland bij ons in de buurt bezoekt en je neemt het pontje op weg naar die hele leuke loppis op het eiland, dan kom je langs een plekje waar ze in de zomer heerlijke wafels bakken. Je kunt het niet missen want er is maar één doorgaande weg op het eiland.

Feldts på Skolberget

Als de bossen in Zweden blauw zien van de sterhyacintjes is de lente definitief weer in het land, zegt My Feldt in haar  boek “Blåbärssnår, äppelskrutt, och rabbarberskugga’. De titel is niet echt te vertalen, maar hoe dan ook het boek is zeer de moeite waard. Het volgt de seizoenen, te beginnen bij de lente, met overheerlijke recepten voor allerlei lekkers. Het boek is prachtig geïllustreerd met mooie aquarellen en foto’s. Wij hebben al het nodige uitgeprobeerd uit het boek……

My Feldt had een leuk lunch restaurant en ijssalon in Halmstad waar we graag kwamen voor een lekkere lunch of fika. Sinds 2024 heeft ze in een voormalig schoolgebouw in Oskarström een nieuwe plek gecreëerd waar het heel goed vertoeven is. ”Feldts på Skolberget” heet het. Om een indruk te krijgen moet je vooral de website bezoeken: www.feldtspaskolberget.se.

“Det är hit du åker när du vill äta, skratta, ta en fika, spela boule eller varför inte bara sitt på en bank och ha det bra” (het is hier waar je naar toe komt om te eten, te lachen, koffie te drinken en jeu de boule te spelen of gewoon op een bankje te zitten en het goed te hebben). En haar motto? Ecologisch, lokaal en met een zo duurzaam mogelijk transport voor de producten die ze gebruikt.

Wij bezochten de oude school in de kerstvakantie en hadden het goed. Vrolijk werden we van alle kleuren, lekkers, hebbedingetjes en de warmte die het uitstraalt, inclusief het personeel. In een ander seizoen gaan we voor het buitengebeuren zeker nog eens terug: een jeu de boule baan, worst en ijskraam en de kas.

Wij dachten even dat de lente was gekomen, niet omdat de sterhyacintjes die in onze tuin ook heel veel voorkomen tevoorschijn kwamen, maar omdat de zon heerlijk scheen en je met een vest aan lekker in het zonnetje kon zitten. Zelfs de was kon weer buiten aan de lijn. Maar helaas….. een paar dagen later sloeg Koning Winter met harde hand toe, er viel 25 cm sneeuw!!! Waar wij dachten dat we op weg naar het voorjaar en Pasen waren, leek het nu op een prachtige kerstkaart! Helaas zaten we hier niet meer op te wachten na een winter waarin er nauwelijks sneeuw was gevallen.

Maar terwijl ik dit schrijf schijnt de zon weer en ligt er alleen in de schaduw nog resten sneeuw. Laten we hopen dat het laatste resten zijn van dit winterseizoen en we in het zonnetje op weg gaan naar eerst Våffedagen en daarna Pasen.

Wij zijn altijd druk bezig om een fijn ontbijt voor te bereiden en te serveren maar nemen eigenlijk nooit de tijd om dit eens vast te leggen. Fijn dat onze gasten dat wel doen en we nu ook ons ontbijt kunnen laten zien:

• huis gemaakte muesli van geroosterde noten en havermout
• zelf gebakken sesamzaad- en maanzaad broodjes (of landbrood)
• home made jam (dit keer frambozen en aardbeien)
• kaas en ham van bedrijven uit de omgeving
• en natuurlijk koffie, thee, sapjes en fruitjes

Dit alles geserveerd op ons handbeschilderde vergeet-mij-niet servies.

Ondertussen is ook de waterput bij het huis hersteld en kan er weer jaren tegen. Het hout was dusdanig vergaan dat er maar weinig van hergebruikt kon worden. Maar de waterput hoort bij het huis en we hebben deze dus opnieuw opgebouwd. Nu is de waterstand hier nog laag, maar straks staat deze weer vol met water!!!!

In het zuid-westelijke deel van Småland (tegenwoordig de provincie Kronobergslän) zijn er in totaal 33 natuurreservaten waar u kunt wandelen en genieten van de natuur. Vandaag nemen we een kijkje bij Årshultsmyren – een stukje ongerept moeras gebied, met goed begaanbare en mooie wandelroutes van 4 tot 9 km.

Årshultsmyren is het grootste ongerepte moerasgebied in Kronobergslän. Het reservaat bestaat uit diverse mossen en moerassen met beboste eilanden en meren.

Het reservaat van 1.500 hectare beschermt en bewaart een uitgebreid en grotendeels onaangetast moerascomplex samen met de dieren en planten die er zich bevinden. Net ten westen van Årshultsmyren ligt Hunnsberget – vanwaar je een weids uitzicht hebt over het landschap van het natuurreservaat met zijn moerassen en bossen.

Hunnsberget is de hoogste berg in de gemeente Ljungby. Hier speelt zich de sage van de schoenmaker in Sutarestugan af:  “ooit vluchtte een schoenmaker, de Sutaren genaamd, voor de Deense soldaten. Hij verborg zich in een kleine grot aan de steilste kant van de berg. Elke Deense soldaat die naar boven klom, stootte hij naar beneden.”

Het moerasgebied is typerend voor de regenrijke gebieden in het zuidwesten van Småland. De moerasvlaktes bestaan uit kuilen omringt door drogere  gebieden met graspollen. En het water vormt hier en daar bewegende tapijten van moeras.

Typisch voor de moerassen zijn de witte mossen. Andere veel voorkomende planten zijn heide, klokheide, wollegras, hertengras, de witte snavelbies, en dee insectenetende ronde zonnedauw. Rond Örsjön in het noorden en Kyrkängen in het zuiden groeit onder meer de klok gentiaan. Op de eilandjes groeit voor het grootste deel naaldbomen. Ook verschillende soorten vogels nestelen in dit moerasgebied, zoals de wulp, bosruiter, goudplevier, auerhoen, korhoenders en kraanvogels.

Geniet van uw wandeling door Årshultsmyren – een stukje ongerept moeras gebied, en het beklimmen van Hunnsberget.

Verhalen zijn er altijd geweest, ze werden verteld als iedereen klaar was met werken en men zich verzamelde rond het vuur. De eerste verhalen dateren van ver voor onze jaartelling en door ze te blijven vertellen weten we dat.

Rond 1800 was het nog heel gewoon dat men elkaar verhalen vertelde rond het vuur, na het werk, maar een eeuw later was dit bijna helemaal verdwenen, verdrongen door het geschreven woord en later, toen de techniek vorderde door radio, film en tv.

Rond de jaren ’80 van de vorige eeuw leek het erop dat de meest oorspronkelijke vorm van cultuur, die van het gesproken woord, aan het verdwijnen was. Maar ineens werden er weer verhalen verteld, op festivals, in vertelcafe’s ect, in heel de westerse wereld.

In Småland, in de omgeving van Ljungby leefde nog veel sagen en legenden onder de mensen en er woonden veel bekende en zelfs beroemde vertellers. Veel verhalen waren al gedocumenteerd sinds 1800, gevolg was dat  hier in 1990 het Sagomuseet Ljungby werd geopend. Het museum is het hart van een groot gebied waarin allerlei sagen hun oorsprong vinden, vaak te midden van mooie natuur en op bijzondere plekken.

Het is een prachtig ingericht klein museum. Je vindt er bekende en onbekende sagen uit de omgeving, prachtig vorm gegeven door textiel kunstenaar Mia Einarsdotter en schilder en beeldhouwer Kjell Sundberg. Er is veel aandacht voor details en je mag aan touwtjes trekken, laatjes openmaken. Er  klinkt ineens een lied of blaft er een hond. En als je nog een rondje door de kamers maakt vallen weer nieuwe details op. En bezoek waard voor groot en klein zeker als je van verhalen houdt! Elk jaar vlak voor midzomer organiseren ze een groot  vertellers festival met deelnemers uit de hele wereld.

Sinds november 2018 staat het Sagomuseet Ljungby op de lijst van UNESCO voor in- materieel erfgoed.

Elke keer als we vanuit Halmstad terug naar huis rijden zien we in het dorpje Simlangsdålen het bordje “Danska Fall”, een natuurreservaat met watervallen. De afgelopen week zijn we er maar eens naar toe gereden. Het was warm en water en bos bieden dan lekkere verkoeling.

Vanuit het Gula Huset is het ongeveer een minuut of twintig rijden en ook die weg blijft de moeite waard, zeker nu de bermen geel zijn van de brem, prachtig. Bij de parkeerplek staan verschillende informatieborden over wat er allemaal leeft, groeit en bloeit, en dat is heel divers.

Als we uit de auto stappen hoor we de vogels al zingen. Aangezien er 2 kleine mensjes mee zijn nemen we de blauwe route van ongeveer 2,5 km en zoals het in onze familie de gewoonte is, lopen we de route tegendraads. Het is een sprookjesachtig bos, er zijn elfenbankjes, en overal holletjes met helder groen mos in oude omgevallen bomen, kabouter holletjes misschien?

Het bos is bekend om diversiteit aan mossen, korstmossen en planten. We ontdekken plekjes vol met klavertjes, maar een klavertje 4 vinden we niet, wel al bosbessen en die plukken we dan ook. Er staan er heel veel door het hele bos. De bomen zijn vnl beuken en eiken en heel oud, tussen de 100 en 175 jaar oud. Het hele gebied is ongerept omdat het vooral met rust gelaten wordt. Het pad is dan ook verre van effen, vele dikke boomwortels, stenen, het stijgen en dalen maken het voor kinderen een ware uitdaging.

En dan hoor je het water…. en wordt het merkbaar koeler in het bos. Dit stukje is het laagste deel van de rivier de Assman die met z’n verval van 36 meter naar beneden valt. Voorzichtig daar waar het kan met je voetjes in het water. De stenen vormen samen een gigantisch mozaïek waar de rivier doorheen raast. Dan weer verder over bruggetjes en trappen naar boven naar de echte waterval. Van verschillende kanten valt het water met geraas naar beneden, een prachtig gezicht en heel indrukwekkend. Maar goed dat er een hoog hek omheen staat. Dan weer naar beneden, met een boog om een bosweide met slaperige koeien en een laatste stukje door het beukenbos en we zijn weer bij de auto.

Thuisgekomen ontdekken we waarom het Danska Fall heet…. Een droevig verhaal. De Denen verloren de slag bij Fyllebro, de poort naar Halmstad, en vluchtte  de bossen bij Simllangsdålen in. Daar werden ze door de Zweden gevonden en op een rotte brug gedwongen, de Deense soldaten stortte in de  waterval  naar beneden.

Bijzondere gasten in onze B&B, heerlijk zomers weer en dus tijd om buiten te koken en te eten. En voor deze gelegenheid hebben we gekozen voor een klassiek Zweeds gerecht met malse stukjes vlees, gebakken aardappeltjes, gekarameliseerde uitjes en een romige mosterdsaus: Biff Rydberg. Dit recept zou oorspronkelijk in het 19e eeuwse Hotel Rydberg (inmiddels gesloten) in Stockholm zijn bedacht. Dit is een gerecht dat in Zweden later op de avond, bijvoorbeeld op bruiloften, met ingelegde komkommers en rauwe eierdooiers wordt gegeten. Maar zeker ook zeer smaakvol op een zwoele zomeravond. Een aanrader en wij houden deze er zeker in!!!!

Het plaatsje Lidhult heeft geen eetgelegenheid. Daarom bieden we onze gasten ook een maaltijd aan. Soms iets eenvoudigs en voedzaams, soms iets uitgebreider, maar tot nu toe altijd met veel waardering voor het gebodene.

Maandag hadden we voor het eerst in weken eens tijd om zelf weer de “toerist” uit te hangen. En aangezien we van een plaatsgenoot hadden vernomen dat ons huis al in Minivärlden te zien is, wilden we dit natuurlijk ook zelf wel eens zien.

In dit kleine museum bouwen ze oude spoorroutes na, een soort Madurodam, maar dan voor spoorwegen en wij wonen aan de Stationsgatan dus…… Het geheel is gebaseerd op de verzameling van een dokter uit Ljungby die deze aan de Kommun, gemeente, naliet bij zijn overlijden. Deze arts had in de kelder van zijn huis kilometers spoor na gebouwd, voorzien van alles wat er rond die spoorlijnen staat, woont en leeft. Om het niet te laten verstoffen besloot men er een museum omheen te bouwen.

Het was heel leuk om ons huis te zien in mini formaat, alles erop en eraan. Toevallig liep degene die het gebouwd heeft en die ons ook van het hele proces op de hoogte gehouden heeft, rond en met hem hadden we een gezellig gesprek.

Het is bijzonder om te zien met hoeveel liefde en passie de spoorwegen gebouwd zijn, alles rijdt en hier en daar kun je op een knopje drukken en gaat er ergens een koetje eten, een mannetje oogsten of houthakken, een bootje over het meer varen. De spoorlijnen zijn allemaal opgeheven, maar nu in ere hersteld in dit kleine museum.

Grappig was ook dat het oude meubilair uit het stationsgebouw hier in Lidhult opgesteld staat, compleet met kaartjesverkoper die in 3 talen zijn verhaal doet.

Ons huis staat er al, samen met het stationsgebouw en het vroegere hotel op de hoek van onze straat, de rest moet er nog omheen groeien.